Cũng như chúng ta yêu thích chất tiếng chimey cleans, distortion nặng, và attack mạnh của guitar electric, không có yếu tố nào từ “lãnh địa” kể trên có thể so sánh với chất âm của guitar acoustic. Có rất nhiều yếu tố quyết định âm thanh của guitar acoustic (như khung xương đàn, kiểu thân,…), trong bài chia sẻ Guitarology 101 lần này, chúng ta sẽ khám phá hiệu ứng của vật liệu ván gỗ laminate và gỗ solid (gỗ tự nhiên), theo trải nghiệm chơi đàn của mình.
Mặc dù không hẳn là nhân tố “tối thượng” của guitar acoustic, nhưng xử lý những khác biệt cơ bản trong chất liệu gia công đàn sẽ giúp bạn hiểu được vật liệu sẽ ảnh hưởng đến âm thanh tổng thể, hiệu suất, và giá thành của guitar acoustic như thế nào. Nếu bạn là tân binh vừa bước vào thế giới guitar hoặc không quen với việc đàn không kết nối amp thì bài viết này sẽ hữu ích với bạn!
Guitar hoàn toàn bằng ván gỗ laminate
Nếu bạn đã từng đến cửa hàng để trải nghiệm guitar acoustic lần đầu, thì chắc hẳn đã nghe thấy từ “ván gỗ” hoặc “guitar bằng ván gỗ”. Nhưng ván gỗ thực chất là gì?
Ván gỗ laminate gồm nhiều lớp xếp chồng lên nhau. Do vậy ván gỗ laminate trong kết cấu guitar là nhiều lớp gỗ được nén và dán chồng lên nhau bằng keo dán hoặc chất kết dính – khái niệm này không quá xa lạ với những người biết rõ về ngành công nghiệp nội thất.
Vậy điểm mạnh của ván gỗ laminate là gì? Ưu điểm lớn nhất là loại vật liệu này ít bị hư hại do ảnh hưởng từ môi trường (độ ẩm và nhiệt độ). Nhờ vào nhiều lớp gỗ dán chồng lên nhau nên sẽ chắc hơn và ổn định hơn. Ngoài ra, cấu trúc ván gỗ laminate giúp thợ đàn giảm chi phí vật liệu và tăng số lượng sản phẩm nhưng lại sử dụng ít gỗ hơn – mang tính kinh tế hơn và thích hợp với đại đa số.
Nhược điểm là gì? Ván gỗ thường không cộng hưởng tốt bằng gỗ solid. Hơn nữa, cũng không có khả năng tăng chất lượng âm thanh theo thời gian nhờ bởi quá trình “lão hoá” gỗ tự nhiên và việc thường xuyên chơi đàn tác động tích cực lên guitar gỗ solid.
Tuy nhiên, đừng xem thường kết cấu ván gỗ laminate. Các dạng laminate hiện đại thật sự thể hiện tốt trong việc chơi đàn và phát ra âm thanh tuyệt vời. Với việc gỗ solid dần trở thành thương phẩm ngày càng đắt giá, thì laminate mang đến lựa chọn kinh tế hơn – đặc biệt dành cho những người mới tập đàn.
Nếu bạn đang muốn sở hữu một cây guitar ít tốn kém hơn hoặc muốn cây đàn có thể chu du khắp nơi mà không sợ bị hư hại bởi độ ẩm, bạn nên cân nhắc về đàn bằng ván gỗ laminate toàn cây hoặc một vài bộ phận.
Mặt đàn gỗ solid + lưng & mặt bên gỗ laminate
Hãy tăng bậc lên một chút. Bạn biết rõ về những “phẩm chất” và “thiếu sót” của gỗ laminate, vậy làm sao để tạo ra âm mạnh hơn nhưng vẫn có được nhiều lớp ván gỗ? Bật mí: Đó là mặt đàn sẽ bằng gỗ solid. Để giải thích chi tiết, hãy tham khảo và tìm hiểu mặt đàn gỗ solid là gì và tại sao gỗ solid lại được đánh giá cao trong việc chế tác guitar acoustic.
Mặt đàn gỗ solid về cơ bản là một tấm gỗ được tuyển chọn, xử lý, gọt giũa, và lắp ghép, nhưng vẫn là một tấm liền mạch – từ gỗ nguyên khối để trở thành cây đàn hoàn thiện. Gỗ solid được yêu thích chủ yếu do chất lượng âm vì chất liệu cho phép chất lượng âm thanh được thể hiện trọn vẹn. Dù là gỗ spruce, cedar, mahogany hay bất cứ loại gỗ nào, mặt đàn gỗ solid có thể tạo ra âm thanh tinh tế và phức hợp vốn có trong cấu trúc gỗ. Đặc tính này góp phần vào sự hoà hợp độc đáo giữa volume, độ đầy, dịu mà các chất liệu khác không sánh được.
Nhưng lưng & mặt bên bằng ván gỗ laminate có ảnh hưởng không hay tới âm guitar? Câu trả lời là không hoặc không nhiều như bạn nghĩ. Bạn cũng biết, mặt đàn acoustic là phần đóng vai trò lớn nhất trong việc chuyển năng lượng ban đầu của rung dây đàn thành âm thanh acoustic – lưng đàn và hai mặt bên; không đáng kể.
Kết quả cuối cùng là guitar có phức hợp acoustic của gỗ solid nhưng được bổ sung độ bền chắc chống chịu thời tiết của chất liệu gỗ laminate – tốt cho tất cả. Lưng & mặt bên gỗ laminate cũng là lựa chọn nhẹ nhàng hơn, tầm gía tốt hơn, nhưng vẫn giữ được những chi tiết mong muốn của đàn gỗ solid. Trong khi phương pháp xây dựng hàng đầu là hoàn toàn bằng gỗ solid, nhưng cũng có nhiều artist acoustic nổi tiếng thích cấu trúc lai này vì chất âm độc đáo và sự vững chắc của đàn.
Guitar bằng gỗ solid 100%
Được nhắc đến trong cả bài viết, guitar bằng gỗ solid 100% là cây đàn mơ ước nhất hiện nay. Đến đây, bạn đã biết, chúng tôi không nói suông để ca ngợi chất gỗ này. Ưu điểm lớn nhất là cây đàn thật vi diệu – sở hữu chất âm vang dội và sáng rực rỡ. Rất có thể hầu hết những bản thu acoustic bạn yêu thích đều được thu bởi guitar 100% gỗ solid và được chế tác tỉ mỉ. Hơn nữa, guitar full solid có ngoại hình được tạo dáng bằng những đường cắt gỗ, chỉ sử dụng dành cho điều tốt nhất, cả trong âm thanh và về mặt thẩm mỹ.
Sức mạnh lớn đi kèm trọng trách lớn. Guitar full solid là “hàng dễ vỡ” nên cần được nâng niu. Nếu bạn muốn có một cây đàn như vậy, tốt nhất bạn nên tạo môi trường khí hậu ổn định cho cây đàn. Gìn giữ cây đàn luôn trong tình trạng tốt nhất thì cần phải kiểm soát độ ẩm trong không gian phòng và tránh ánh nắng trực tiếp. Mức độ ẩm quá cao có thể làm mặt đàn phồng lên và dẫn tới nứt gỗ; còn độ ẩm quá thấp thì gỗ cũng sẽ co lại và nứt. “Kịch bản” tương tự cũng sẽ xảy ra khi dao động nhiệt độ quá cao và tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Một nhược điểm khác là chi phí gia công đàn. Gỗ solid có giá thành cao hơn ván gỗ laminate chỉ vì cần phải cắt khối gỗ từ cây lớn hơn để làm đàn. Phải thừa nhận rằng, những cây có kích thước quy mô cỡ này thì thật sự hiếm và điều đó cũng là yếu tố góp phần vào mức giá cao ngất ngưởng của guitar gỗ solid 100%.
Có rất nhiều lựa chọn acoustic, quan trọng là bạn muốn gì? Gỗ laminate, kết hợp cả hai, hay hoàn toàn gỗ solid? Tất cả gói gọn trong hai yếu tố: số tiền bạn muốn chi và âm thanh bạn muốn có.
Theo chúng tôi, bạn nên thử nghiệm càng nhiều càng tốt. Mặc dù giá thành là yếu tố đại diện cho chất lượng và âm thanh, hãy thử nhiều kiểu cấu trúc đàn và so sánh với sở thích của bạn. Kết lại, bất cứ cây đàn nào mang lại nguồn cảm hứng thì cũng xứng đáng được cân nhắc!
Đọc thêm: 5 Guitar Myths Debunked
